فاصله نجومی بین واقعیت لیبرتی و توصیفات یونامی و سخنگوی ملل متحد و تشویق دولت عراق به اعمال فشار و سرکوب بیشتر

در شرایطی که فقدان تأسف بار استانداردهای حقوق بشری و انساندوستانه در کمپ لیبرتی و زندان سازی از آن و بی عملی یونامی و نماینده ویژه و ارائه یک تصویر غلط از لیبرتی، اعتراضات گسترده جهانی را بر انگیخته است، فاکت شیت یونامی به تاریخ ۲شهریورماه (۲۳ اوت ۲۰۱۲) و  اظهارات یک سخنگوی ملل متحد در همین روز، در صدد است بار دیگر واقعیتها را وارونه جلوه دهد و از زندان لیبرتی تصویر یک هتل ۵ ستاره ارائه کند.

 در این فاکت شیت آمده است «دولت عراق، به ساکنان حریه اجازه می‌دهد … حفظ و نگهداری و نوسازی تجهیزات را خودشان انجام دهند… ساکنان در انجام پروژه های نوسازی با تصویب مدیریت اردوگاه آزادند. آنها طیف وسیعی از ابتکارات در محوطه سازی و بازسازی ساختمان را کامل کرده اند. آنها همچنین آزادند با توافق مدیریت اردوگاه پیمانکاران خارجی را برای اجرای این پروژه ها به کمپ بیاورند… این اردوگاه تسهیلات ناهارخوری با آشپزخانه صنعتی، ورزشگاه به طور کامل مجهز، یک مسجد، مراکز اجتماعی مختلف، و بسیاری از فضاهای تفریحی است… آب آشامیدنی بطری شده توسط ساکنان وارد شده است. علاوه بر این، هر یک از ساکنان به طور روزانه دارای حداقل ۲۰۰لیتر آب برای مصارف بهداشتی و دیگر امور است… سیستم پمپاژ و تصفیه آب در اردوگاه نصب شده است. برق در حال حاضر با ۱۹ژنراتور تأمین می‌شود. در هر زمان نیمی از ژنراتورها در حال کار هستند، تا وجود ۲۴ساعته برق را تضمین کنند…

این یک تلاش آشکار برای سرپوش گذاشتن بر وضعیت لیبرتی و رفع و رجوع کارکردهای یونامی و نماینده ویژه در این رابطه و در عین حال مشوق رژیم ایران و دست نشاندگانش در عراق برای اعمال فشار و سرکوب بیشتر علیه ساکنان اشرف و لیبرتی است. این فاکت شیت از ذکر بسیاری از فاکتها خودداری کرده است، بسیاری از آنها را وارونه و خلاف واقع جلوه داده است یا تلاش کرده برخی پیشرفتها را که صرفاً با تلاش طاقتفرسای مجاهدین و پرداخت هزینه کلان توسط آنها حاصل شده است، به حساب دولت عراق و یونامی بگذارد.

۱/         یادداشت تفاهمی که توسط نماینده ویژه بدون اطلاع و توافق ساکنان با دولت عراق به امضا رسیده است و دربرگیرنده بسیاری از حداقلهای ساکنان هم نیست، به طور مستمر  از سوی این دولت نقض شده است و یونامی همواره و از جمله در همین فاکت شیت در مقابل این نقض مستمر سکوت کرده است. بدتر اینکه با تقدیر از عراق به‌طور عملی آن را در نقض حقوق ساکنان اشرف و لیبرتی جریتر کرده است.

۲/         یادداشت تفاهم تصریح می‌کند در کمپ لیبرتی می بایست استانداردهای انسانی و حقوق بشری تأمین باشد. اما یونامی همواره در مورد نقض استانداردهای حقوق بشری در لیبرتی سکوت می‌کند. در این فاکت شیت و همه متون یونامی هیچ اعتراضی به فقدان آزادی رفت و آمد یا دسترسی نداشتن به وکیل نشده است. مگر اینها پایه یی ترین پرنسیپهای حقوق بشری نیست؟ مگر کمیساریای عالی پناهندگان در اطلاعیه های متعدد خود از جمله ۱۲بهمن۹۰ (اول فوریه۲۰۱۲)، ۱۹اسفند۹۰  و ۹فروردین۹۱ (اول و ۲۸ مارس ۲۰۱۲) بر ضرورت آزادی رفت و آمد ساکنان لیبرتی تأکید نکرده است؟

۳/         نماینده ویژه و یونامی نظریه گروه کار بازداشتهای خودسرانه ملل متحد را به عمد به فراموشی سپرده است که لیبرتی یک زندان است. این سند که در روز ۲۷تیر (۱۷ژوییه) منتشر شده تصریح می‌کند «شرایط کمپ لیبرتی مشابه یک مرکز بازداشت است… هیچ توجیه قانونی برای نگه داشتن افراد فوقالذکر و دیگران در کمپ لیبرتی وجود ندارد و چنین بازداشتی خارج از حیطه قانون حقوق بشر بینالملل و داخلی [عراق-م] است (ماده ۹ بیانیه جهانی حقوق بشر و مادههای ۹ و ۱۰ کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی)». گروه از دولت عراق می‌خواهد وضعیت لیبرتی را با «استانداردها و اصول اشاره شده در بیانیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی» تطبیق دهد و خواستار «آزادی فوری و برداشتن تمام محدوددیتها در رابطه با تردد آزادانه» و پرداخت «غرامت»به آنان «بر طبق بند (۵)۹ کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی است».

۴/         مأموریت ملل متحد، ارتقا  زندگی پناهندگان و پناهجویان است. هیچکس نمی تواند منکر این حقیقت مسلم شود که استاندارد زندگی در لیبرتی به نحو فاحشی از اشرف پایین تر است. توصیفات فاکت شیت یونامی حتی اگر به‌طور کامل درست باشد که نیست، ممکن است برای پناهجویانی که به تازگی از کشورشان گریخته باشند، قابل قبول باشد، اما نه برای کسانی که طی ۲۶سال یک بیابان را با انرژی و پول و امکانات خود به یک شهر مدرن تبدیل کرده‌اند. یونامی توضیح نمی‌دهد چرا این سقوط وحشتناک استانداردها را مورد تأیید قرار داده است؟ ساکنان اشرف بین حمله و قتل عام از یک طرف و رفتن به زندان لیبرتی از طرف دیگر مخیر شدند. این مصداق بارز جابه‌جایی اجباری است. به‌خصوص پس از آن که ساکنان برای انتقال به کشور ثالث اعلام آمادگی کردند، جابه‌جایی در داخل عراق هیچ موضوعیتی نداشت و تا کنون نیز تنها باعث تأخیر در انتقال به کشور ثالث شده است. کنگره آمریکا، پارلمان اروپا و بسیاری از مراجع بین المللی مدافع حقوق بشر پیش از این بارها خواستار تکمیل پروسه پناهندگی و انتقال به کشور ثالث از اشرف شده بودند. کنگره آمریکا در لایحه مصوب۱۱ آبان۹۰ (۲نوامبر ۲۰۱۱) خواستار شد تا زمانی که کمیساریای عالی پناهندگان ساکنان را به کشور دیگری منتقل کند، بسته شدن اشرف به تعویق بیفتد (آسوشیتدپرس۲ نوامبر۲۰۱۱).

۵/         برخلاف ادعای مطرح شده از سوی یونامی هشت ماه پس از یادداشت تفاهم و شش ماه پس از استقرار ساکنان در لیبرتی و به رغم مراجعات مکرر و نامه های متعدد ساکنان و نمایندگان آنها به نمایندگان یونامی و دولت عراق و دولت آمریکا کمیته سرکوب در نخست وزیری عراق اجازه کمترین سازندگی در لیبرتی را نداده است و هیچ پروژه نوسازی و حتی تعمیرات انجام نشده است و پیمانکاران اجازه ورود به لیبرتی را نیافته اند. اجازه ساختن رمپ و اتاق مخصوص بیماران و معلولان، سایه بان، پاگرد و پیاده روهای اسفالته و یا سیمانی داده نشده است و ساکنان و از جمله بیماران و ناتوانان و سالمندان به طور کامل باید در مسیرهای سنگلاخ رفت و آمد کنند. پیمانکارهایی هم که به‌طور استثنایی امکان ورود به لیبرتی را یافته اند آن اندازه مورد اذیت و آزار نیروهای عراقی قرار گرفته اند که از کار در لیبرتی منصرف شده اند.

۶/         فاکت شیت می نویسد پروژه های بازسازی با تصویب مدیریت کمپ آزاد است. اما بر این حقیقت سرپوش می‌گذارد که مدیریت کمپ کسی جز صادق یک عامل نیروی تروریستی قدس و مجری اصلی دو قتل عام مرداد۸۸ و فروردین۹۰ نیست. کسی که از سوی دادگاه اسپانیا تحت تحقیق قرار دارد و در حالیکه جزو هیأت رسمی دولت عراق به بروکسل سفر کرده بود، از ورود به پارلمان اروپا منع شد و در فرانسه به اتهام مشارکت در شکنجه دستگیر شد. آیا از نظر نماینده ویژه این مدیریت با استانداردهای انسانی و حقوق بشری سنخیت دارد؟

۷/         اینکه ساکنان با ابتکارات خود، با کار یدی و با وسایل اولیه به محوطه سازی پرداخته اند یا به گل کاری پرداخته اند یا بنگالها و انبارهای از دور خارج شده را به ورزشگاه تبدیل کرده اند، هیچ ربطی به دولت عراق یا یونامی ندارد. دولت عراق با تمام قوا از بهبود وضعیت زندگی در لیبرتی جلوگیری می‌کند. به منظور سخت تر کردن شرایط زندگی از انتقال وسایلی که برای زندگی یک اجتماع چند هزار نفره ضرورت بنیادین دارد، مانند خودروهای سواری و جراثقال، لیفتراک، وسایل تأسیساتی و سازندگی جلوگیری می‌کند. 

۸/         گفتگوها و مکاتبات ششماهه ساکنان و نمایندگانشان با نمایندگان ملل متحد و دولت آمریکا برای انتقال تنها پنج لیفتراک از دهها لیفتراک اشرف به لیبرتی آنهم لیفتراکهای با قدرت پایین به جایی نرسیده است. ساکنان مجبورند بارهای سنگین را بر دوشها و با دستهای خود حمل کنند که باعث عوارض جسمی زیادی شده است. همچنان که برخلاف توافق نماینده ویژه از انتقال یک خودروی سواری برای هر چهل نفر ( یعنی ۵درصد کل خودروهای ساکنان) که برای رفت و آمد در هوای گرم به ویژه برای بیماران و ناتوانان بسیار ضروری است جلوگیری می‌کند.  «غیر قابل تحمل کردن زندگی» سیاست اعلام شده دولت عراق است که بلافاصله پس از انتقال حفاظت به عراق از سوی مشاور امنیت ملی وقت مالکی اعلام شد.

۹/         نه تنها موضوع کم آبی بلکه رویکرد یونامی و نماینده ویژه با این موضوع بسیار تأسف بار است. در ابتدا وانمود می‌شد که در لیبرتی مشکل آب وجود ندارد و برای ساکنان عکس شیرهایی که از آنها آب جریان دارد فرستاده می‌شد. اما بعداً مشخص شد که لیبرتی نه تنها آب آشامیدنی بلکه آب جاری هم ندارد. روزانه قریب به ۱۰۰نفر از ساکنان با هزینه کلان تلاش می‌کنند از فاصله ۱۲کیلومتری با تانکر آب به لیبرتی برسانند. این درحالیست که دولت عراق با جلوگیری از انتقال تانکرهای آب از اشرف به لیبرتی کار آبرسانی را باز هم سخت تر می‌کند. به‌رغم این تلاشها بسیاری از روزها همین میزان آب نیز به ساکنان نمی رسد. بخش قابل توجهی از این آب نیز صرف سرد کردن ژنراتورهای فرسوده می شود.

نماینده ویژه بارها به ساکنان قول داده بود لیبرتی را به آب لوله کشی شهر وصل خواهد کرد. در روز ۵اردیبهشت (۲۴ آوریل) به نماینده ساکنان نوشت کارهای اولیه شروع شده و به‌زودی آب وصل خواهد شد. در روزهای ۸ و ۱۱خرداد (۲۸ و ۳۱ مه) نماینده ویژه به نماینده ساکنان اطلاع داد که تا قبل از ماه رمضان به آب لوله کشی شهر وصل خواهد شد. اما بعدا در ماه ژوئن به ساکنان اطلاع داد که این پروژه عملی نیست. به دنبال آن، خانم مریم رجوی در روز ۵مرداد(۲۶ژوییه) طرحی به نماینده ویژه ارائه کرد که ساکنان آب را از رودخانه مجاور پمپاژ کرده به لیبرتی منتقل نموده و در داخل لیبرتی تصفیه کنند. هزینه این طرح که دست کم ۲میلیون و ۵۵۰ هزار دلار خواهد شد را ساکنان به طور کامل پرداخت می‌کنند درصورتی که دولت عراق در اجرای این طرح کارشکنی نمی‌کرد تا کنون مسأله آب کاملاً حل شده بود.  به رغم اینکه هزینه ها از سوی ساکنان پرداخته شده و تجهیزات ضروری همه خریده شده است، بر اثر کارشکنی نیروهای عراقی این پروژه به کندی و به سختی پیش می‌رود.

۱۰/        برخلاف آنچه فاکت شیت مدعی شده برق همچنان یک معضل جدی لیبرتی است. دولت عراق از انتقال شش ژنراتور ۱/۵مگاواتی از اشرف که می تواند نقش مؤثری در تأمین برق لیبرتی داشته باشد جلوگیری می‌کند. این ژنراتورها که اسناد خرید آن توسط ساکنان به نماینده ویژه و مقامات یونامی و آمریکا ارائه شده است، در دورانی که اشرف تحت کنترل نیروهای آمریکایی بوده خریداری و نصب شده است. تمامی ۱۹ژنراتوری که یونامی از آن صحبت می‌کند، فرسوده است و برخی از آنها به طور کامل از دور خارج شده است. این ژنراتورها به خاطر فرسودگی سوخت بسیار زیادی مصرف می کنند به نحوی که در شش ماه اول ساکنان حدود ۲/۵میلیون دلار بابت سوخت پرداخت کرده اند. دولت عراق اجازه خرید سوخت از بازار عراق به ساکنان نمی‌دهد و آنها مجبورند سوخت را از خارج از عراق به قیمت چند برابر وارد کنند.

۱۱/        شرکت انگلیسی کامنز که ژنراتورهای موجود در لیبرتی متعلق به آن شرکت است در یک ارزیابی در اواخر ژوییه از این ژنراتورها تصریح می‌کند:

«ساعت کارکرد ژنراتورها تا کنون بین ۱۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰۰ است که در این ساعت کار معمولا موتور و دینام نیاز به بازسازی یا تعمیرات اساسی دارد که انجام نشده و امکان خرابی و از دور شدن آنها در هر لحظه وجود دارد.

از مجموع ۱۴ ژنراتور موجود که تحت بررسی قرار گرفتند تعداد ۵ دستگاه بر اثر خرابی موتور یا نبود سیستمهای کنترل قابل استفاده نیستند و نمیتوان از آنها استفاده کرد ,از ۹ژنراتور باقیمانده تعداد هفت ژنراتور نیاز به تعمیرات اساسی دارند و راندمان آنها به رغم مصرف بالا خیلی پایین و عمدتا زیر ۵۰% است از دو ژنراتور دیگر نیز بدلیل خرابی رادیاتور و … فقط در برخی زمانهای روز یا شب می‌توان استفاده کرد . ژنراتورها به خاطر مصرف زیاد روغن و سوخت جدای از گرمای هوا , موتورشان گرم می‌کند و با استفاده از آب در طول مدت روشن بودن اقدام به خنک کردن آنها می کنند ، در این رابطه مصرف آب برای خنک کردن ژنراتورها روزانه حد اقل یک تانکر ۱۲۰۰۰ لیتری است… مصرف سوخت ژنراتورها به علت عدم انجام سرویسهای ساعتی ژنراتور, خیلی بالاست. هزینه مالی تعمیر ژنراتورها بسیار بالا خواهد بود و این تعمیرات با توجه به امکانات موجود در عراق ماهها طول خواهد کشید.

بعد از راه اندازی ژنراتورها با توجه به شرایط موجود و خرابی ژنراتورها و مستهلک بودن آنها بایستی در هر بخش لیبرتی یک ژنراتور زاپاس برای تأمین برق مورد نیاز به کار گرفته شود .

این سند در تاریخ ۱۴ اوت به اطلاع مقامات یونامی و آمریکایی رسیده است.

۱۲/        اگر آنگونه که فاکت شیت و سخنگوی ملل متحد مدعی هستند استانداردهای بین المللی و حداق نیازهای انسانی در لیبرتی تأمین است، چرا به خانواده ها، وکیلان، پارلمانترها، شخصیتهای حقوق بشری و حتی افسران ارتش امریکا که پیش از این مسؤلیت حفاظت اشرف را بر عهده داشته اند و اکنون خواستار دیدار از لیبرتی هستند اجازه ورود نمی‌دهند و درها به روی آنها بسته است و چرا حتی یونامی نیز از تلاشهای آنها برای ورود به لیبرتی حمایت نمی‌کند؟ 

ادعاهای بی پایه در مورد وضعیت در لیبرتی و انتشار گزارشهای غیرواقعی و عکسهای منتخب و دستکاری شده چیز تازه یی نیست و متأسفانه در طول این مدت از سوی یونامی و نماینده ویژه ادامه داشته است. توصیفات یونامی از مساحت محل اختصاص یافته به ساکنان که از ۴۰ کیلومتر مربع به ۶۰۰هزار متر مربع کاهش یافت، تا وضعیت بنگالها، آب، سیستم فاضلاب و تأسیسات برای معلولان …همه و همه با واقعیت فاصله نجومی داشته اند.

به جای ادامه تلاش برای ارائه یک تصویر غیرواقعی از وضعیت در لیبرتی، سازمان ملل می بایست دولت عراق را به تأمین استانداردهای حقوق بشری و انساندوستانه ملزم نموده و برای باز کردن درهای کمپ لیبرتی به روی وکیلان، پارلمانترها و مدافعان حقوق بشر تلاش کند و نقضهای مستمر دولت عراق را به شورای امنیت گزارش نموده و خواستار مداخله این شورا برای تأمین امنیت و حفاظت ساکنان بشود.

 دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران

۴ شهریور ۱۳۹۱ (۲۵ اوت ۲۰۱۲)